در سراسر تاریخ فرهنگ، کتابخانه به عنوان نهاد اجتماعی بازتابی از شرایط زمان بوده، در طول تاریخ فرهنگ ایران از آغاز اسلام تاکنون گونه های مختلفی از کتابخانه ها وجود آمده، کتابخانه های خصوصی سلطنتی گونه ای از این موارد است.
در شمال شرقی باغ نیاوران، کاخ نیاوران با مساحتی در حدود 9000 مترمربع و ارتفاع 14 متر در دو طبقه و يک نيم طبقه قرار دارد.
"کوشک" در لغت به معنای قصر و هر بنای رفیع، بلند، بارگاه و سرای عالی است و در اصطلاح به بنایی گفته می شود که در میان باغ قرار گرفته و از داخل بنا بر چهار طرف منظر دارد.
دهکده نیاوران همواره یکی از بخش های ییلاقی شهر تهران بوده است. این منطقه در دوره قاجار نیز مورد توجه شاهان و دولتمردان قرار گرفت.
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران با همکاری پژوهشکده زبان و گویش سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نمایشگاهی از میراث مکتوب پیشینیانمان را برگزار کرده است.
اسناد به جای مانده در میان اموال و آثار کاخ های نیاوران، به دلیل نزدیکی و روایت بخش هایی از رویدادهای بیرونی و درونی دربار شاهنشاهی که مرتبط با تاریخ معاصر ایران بوده است، ارزش خاصی دارند که باید مورد توجه قرار گیرند.
خودروهای خاندان پهلوی از آثار به جا مانده ای است که قابلیت نمایشی دارند. ایجاد موزه برای خودروهای اختصاصی کاخ نیاوران می تواند نقش مهمی در پاسخگویی به توقعات بازدیدکنندگان ایفا نماید.
جهان نما کامل ترین نامی است که برای نمایش آثار اهدایی به خاندان پهلوی و یا خریداری شده توسط آنان به بخش غربی کاخ صاحبقرانیه که در دهه پنجاه برای نگهداری این آثار آماده شده بود، داده شده است.